گاوبازی

توضیحات

گاوبازی اثر رادی دویل (1985) نویسنده و نمایش‌نامه‌نویس ایرلندی است.

او برای رمان پدی کلارک جایزه‌ی بوکر سال 2003 را گرفت و پس از آن تمام‌وقت به نویسندگی روی آورد.

مجموعه داستان گاو‌بازی (2011) از تازه‌ترین آثار اوست. این اثر چشم‌اندازی از شهر دوبلین و زندگی مردمش در دوران رکود اقتصادی به دست می‌دهد، مردمی که خوشبختی را لابه‌لای اتفاق‌های روزمره جست‌وجو می‌کنند.

گاوبازی مثل پانورامایی از جامعه‌ی امروز ایرلند است. رادی دویل با خلق مجموعه‌ای از روایت‌های تلخِ شیرین، قلب و روح و زبان شخصیت‌های داستان‌هایش را تسخیر می‌کند؛ و خواننده‌ها را هم. گاوبازی دومین مجموعه‌داستانِ این نویسنده‌ی ایرلندی است. دویل در سال 1993 برای کتاب پَدی کلارک برنده‌ی جایزه‌ ادبی مَن بوکر شد. در گذارِ از کلاس درس به قبرستان، از می‌خانه به میدانِ گاوبازی، این روایت‌ها قصه‌ی زندگی مردان و مردمانی است که شکوهِ گذشته‌شان را بازسازی و بازنمایی می‌کنند و دل‌نگرانِ مفهوم از دست دادن‌اند- از دست دادنِ جایگاه‌شان در این جهان، قدرت‌، مردانگی‌، سلامتی‌ و توانِ عشق ورزیدن.

نقطه‌ی اشتراک این سیزده داستان، چیره‌دستیِ دویل در هنرِ دیالوگ‌نویسی است. گاوبازی تأثیرگذار است، نبوغ‌آمیز، با طنازیِ خاصِ دویل و گُله به گُله، خنده‌دار. این اثر مانند آینه‌ای است در برابرِ فلاکت‌ها و اندوهِ ایرلندی که با وجود جاه‌طلبی بسیارش، از روند پیشرفتی که شایسته‌اش بوده، عقب مانده است.

از منظری دیگر، گاوبازی کتابی است درباره‌ی چهل و هشت سالگی، یا آنچه شروعِ بحرانِ میان‌سالی شناخته می‌شود. تقریباً تمام شخصیت‌های گاوبازی چهل و هشت ساله‌اند، خودشان و تمام دوستان‌شان. زمانی که دویل نوشتن این کتاب را شروع کرد، چهل و هشت ساله بود. همه‌ی ما روزی چهل و هشت ساله می‌شویم یا شاید هم هستیم یا بودیم. دست‌کم، بعد از خواندن این اثر نبوغ‌آمیز، چنین احساسی خواهیم داشت. شخصیت‌های گاوبازی، در میانه‌ی زندگی، امید، عشق، ترس، حتی در میانه‌ی طبقه‌های اجتماعی، روی خطِ وسط پا می‌کشند؛ قرض‌شان، موجودی حساب بانکی‌شان، رضایت‌شان از زندگی، همه معمولی و وسط است. دویل با قلمی سبک، ردی بر کاغذ می‌نشاند که تا عمق وجود خواننده را می‌خراشد. جمله‌هایش کوتاه‌اند، ناگهانی و اغلب بدونِ فعل. پاراگراف‌هایش به اندازه‌ی گاه یک کلمه آب رفته‌اند. روایت‌ها با نخی ناپیدا به هم وصل شده‌اند. این تکنیکی است که دویل از نخستین آثارش تا امروز حفظ کرده و خوب هم از پس اجرایش برمی‌آید.

رادی دویل رمان‌ و داستان کوتاه و شعر و کتاب کودکان و نمایش‌نامه و فیلم‌نامه نوشته و جایزه برده، اما هنوز مانده تا بر قله‌ی ادبیات معاصر ایرلند تکیه کند. درست مثل شخصیت‌های گاوبازی که گرچه صدای غرولند قلب‌شان را می‌شنوند و مفصل‌هاشان تیر می‌کشد، اما هنوز تا پایان زندگی راه طولانی دارند. گاوبازی نمایی از زندگی در میانه‌ی بحران میان‌سالی برای مردمانی میانه است که گاه با خنده و گاه با اشک، دستِ ما را می‌گیرد و با خود می‌برد.

نوشته‌شده در تحریریه‌ی نشر افق

اطلاعات بیشتر