وزن کلمات

توضیحات

نویسنده‌ی وزن کلمات پتر بیری با نام مستعار پاسکال مرسیه، 23 ژوئن 1944 در برن متولد شد. او از 1993 استاد رشته‌ی فلسفه در دانشگاه آزاد برلین است. کرسی تدریس او فلسفه‌ی زبان و فلسفه‌ی تحلیلی است. مرسیه رمان‌های دیگری از جمله سکوت پرلمان، متخصص کود پیانو و حرفه‌ی آزادی را نوشته است که این آخری در زمانی کوتاه به کتابی فلسفی و بسیار پرفروش بدل شد.

وزن کلمات درباره‌ی احساس آزادی است که ادبیات به ما می‌بخشد. مرسیه همچنین به این سؤال بنیادی می‌پردازد: ما به چه اندازه در انتخاب‌هایمان در زندگی، آزادی عمل داریم؟
سیمون از کودکی شیفته‌ی زبان بوده و برای سرکشی از خواست والدین، مترجم می‌شود و می‌خواهد تمام زبان‌های محدوده‌ی دریای مدیترانه را بیاموزد. وقتی همسرش مؤسسه‌ی انتشاراتی را به ارث می‌برد، سیمون همراه او می‌رود و سرانجام، یک خطای پزشکی زندگی‌اش را زیرورو می‌کند. این طوفانِ ناخواسته، سیمون را سرِ دوراهی زندگی، به تردید می‌اندازد.

آنیا دالوتا، نورددویچر روندفونک: «پاسکال مرسیه با هوشیاری و احتیاط اجازه می‌دهد قهرمان رمانش توانایی ادبی خود را کشف کند. در عین حال ادراک نافذ و چشمگیرش را برای تفاوت‌های زبانی به اثبات می‌رساند… رمانی بسیار عمیق.»

پاسکال مرسیه، یک بار دیگر، رمانی فلسفی به گیرایی قطار شبانه‌ی لیسبون (2004) نوشته که پیش از این توسط نشر افق منتشر شده است. نشر افق به‌عنوان ناشر رسمی پاسکال مرسیه در ایران و به زبان فارسی در سراسر دنیا، این آثار ماندگار از یک فیلسوف‌نویسنده را با ترجمه‌ی مهشید میرمعزی برای مخاطبان ایرانی منتشر کرده است.

مروری بر کتاب وزن کلمات

پاسکال مرسیه نویسنده و فیلسوف در سال 1944 با نام پتر بیری در سوئیس متولد شد. امروز او یکی از وزنه‌های ادبیات آلمانی‌زبان معاصر است؛ چه در حوزه‌ی ادبیات فلسفی و چه فلسفه‌ی ادبیات. پاسکال مرسیه گرچه گزیده‌گو و بی‌حاشیه است، رمان‌هایی خلق کرده که هر کدام، جهان مخصوص به خودند. پیش‌تر از او «قطار شبانه‌ی لیسبون» را با ترجمه‌ی مهشید میرمعزی خوانده بودیم. این بار هم میرمعزی با دقت و وسواس و امانت‌داری، دست به ترجمه‌ی شاید مهم‌ترین اثر مرسیه تا به امروز برده است.

«وزن کلمات» درباره‌ی مردی میانسال به نام سیمون است که از کودکی شیفته‌ی زبان بوده. او زندگی آرام و بی‌قیل‌وقالی دارد، تا اینکه با یک اشتباهِ کوچک، چشم در چشمِ مرگ می‌ایستد و فلسفه‌ی حیات و وجودِ انسان (یا به تعبیرِ مارتین هایدگر، دازاین) را به چالش می‌کشد. روایت آرام و بی‌فرازونشیب است. از آن کتاب‌هایی نیست که داستانی برای لو رفتن داشته باشد؛ همه‌چیز خطی است؛ گرچه آنجا که مسئله‌ی حیات و بقا، وجود داشتن یا تنها موجود بودن، حیات فاعلانه یا انتظار مفولانه به میان می‌آید، هیچ‌چیز تنها یک خطِ صاف نیست.

در «وزن کلمات» مرسیه به تدریج و سر صبر، خواننده را با شخصیت‌های مختلف آشنا می‌کند، هر کدام از این شخصیت‌ها شاید با حضورشان یا حتی با احتمالِ عدم‌شان، سؤالی در ذهنِ خواننده برمی‌انگیزند؛ مفهوم حیات، تجربه‌ی مرگ، احساس تعلق، وفاداری، سوگواری، تنهایی بی‌انتهای بشر و در نهایت، مسئله‌ی اختیار و آزادی انتخاب. بااین‌وجود، هنرِ مرسیه در این است که با وجود تعدد ماجرا و شخصیت، روایتی یک‌پارچه و قابل ردگیری خلق می‌کند بی هیچ رخداد نفس‌گیر یا خارق‌العاده‌ای. دیالوگ‌ها، نامه‌نگاری‌ها و گفت‌وگوهای درونی شخصیت‌هاست که روایت را به پیش می‌راند. جمله‌ها اغلب کوتاه‌اند و سرراست. اما آنچه کتاب را پیش‌ می‌برد، کلمه است. قسمت‌هایی از اثر هستند که تا زنگ‌شان تا مدت‌ها پس از اتمام کتاب در گوش به صدا درمی‌آیند؛ مخصوصاً نامه‌های قهرمان داستان به همسرِ ازدست‌رفته‌اش. کلمه است که حس و ترس و تصمیم را متبلور می‌کند؛ کلمه است که به حیات ما معنا می‌بخشد. این شیفتگی مرسیه به کلمه و زبان در «وزن کلمات» به بهترین شکلِ خود تجلی یافته است.

داستان در ایتالیا و انگلیس می‌گذرد و نقشه‌ای از مدیترانه هست و اشاره‌هایی به ایران. «وزن کلمات» مثل یک سفر است؛ سفری از جهان بیرون به درون، گذر از عمیق‌ترین ترس‌ها، رویارویی با تنهایی و فقدان، انتخابِ اختیار و به‌یاد آوردنِ گذشته‌ها.

نشر افق با خرید حق انحصاری نشر اثر (کپی‌رایت)، ناشر رسمی پاسکال مرسیه در ایران و به زبان فارسی در سراسر جهان است.

نویسنده: ثمین نبی‌پور | تحریریه‌ی افق

توضیحات تکمیلی