فلسفه در ادبیات و معرفی رمانهایی از ایران و جهان
بسیاری از فلاسفه از یونان باستان تا امروز، برای انتقال اندیشههای خود و برانگیختگی تفکر انتقادی، سراغ روایت و شعر رفتهاند؛ مثل فریدریش نیچه، ژان پل سارتر، دیوید هیوم و البته، سقراط. از سوی دیگر، نویسندگان بسیاری هم هستند که خود را وامدار فلسفه در زیباشناسی و نظریههای فلسفی میدانند و با چنین رویکردی به خلق داستان دستزدهاند؛ مانند هرمان هسه، موریس بلانشو، آلبر کامو، مارسل پروست، توماس مان، هرمان هسه و میلان کوندرا. با این حساب، میبینیم که ادبیات و فلسفه تاروپود اندیشهورزیاند و درهمتنیدگی ادبیات فلسفی و فلسفهی ادبیات قابلانکار نیست. روایت مسبب طرح مسائل فلسفی و فلسفه در ادبیات میشود و نویسنده/ راوی میتواند پرسشهای بنیادین، فلسفهی اخلاق و آزمایشهای فکری خود را در قالب داستان در ذهنِ خواننده زنده کند.
آثار رؤیا دستغیب در نشر افق
مجمعالجزایر اوریون
رؤیا دستغیب با فلسفهی قرن بیستم و نظریههای ادبی معاصر انس دارد. مسافر داستان که روزنامهنگار است از سفرش به مجمعالجزایر اوریون بازگشته، ناکجاآبادی در دل اقیانوس؛ اما فاجعهای رخ داده، دختر راهنما ناپدید شده، دختری که او را به این سفر عجیب تشویق کرده بود، آنهم غیرقانونی و شبانه!
تراتوم
رؤیا دستغیب در دومین رمانش تراتوم نیز همین مسیر دشوار را ادامه داده و مرزهای واقعیت و خیال را از میان برداشته. شخصیتهای خاص داستانش بازیگر، سرباز، خرگوش و مادربزرگ زمان و مکان متعارف را گم کرده و در جهانی پرآشوب به جستوجوی پیوندهای خود با حقیقت برآمدهاند.
آثار پاسکال مرسیه در نشر افق
قطار شبانهی لیسبون
خواندن یک کتاب، یک زبانشناس و اندیشمند را در جستوجوی نویسنده به لیسبون میکشاند. این رمان داستانی عمیق است که خواننده را در هر صفحه با تیزبینی و ظرافت نویسنده شگفتزده میکند و با خود به مارپیچی فلسفی میبرد. این شاهکار ادبیات معاصر سوئیسی یادآور آثار بزرگ قرن بیستم آلمانیزبان است.
وزن کلمات
پس از وقفهای هفتساله، پاسکال مرسیه دوباره دست به قلم برده و رمانی خارقالعاده خلق کرده است. وزن کلمات دربارهی احساس آزادی است که ادبیات به ما میبخشد. مرسیه همچنین به این سؤال بنیادی میپردازد: ما به چه اندازه در انتخابهایمان در زندگی، آزادی عمل داریم؟
رمانی از هرمان هسه در نشر افق
دمیان
دمیان، از مهمترین آثار کارنامهی ادبی هسه، بلافاصله پس از جنگ جهانی اول نوشته شده؛ اثری که آینهی تمامنمای اندیشه، رمانتیسم آلمانی، عرفان و شرقگرایی و آثار و تفکر نیچه و یونگ و همچنین، زمانهای است که اثر در آن به نگارش درآمده است. هرمان هسه همچنان از تأثیرگذارترین اندیشمندان و نویسندگان جهان است. بنابراین فلسفه در ادبیات در این کتاب نیز به خوبی به چشم میخورد.
آثار توماس مان در نشر افق
مرگ در ونیز
توماس مان در شاهکار کوتاه خود وضعیت نسلی از روشنفکران و نویسندگان اوایل قرن بیستم در آلمان را بهتصویر میکشد. قهرمان داستان نویسندهای در اوج پختگی و شهرت است که میان ارزشهای هنری و مسائل زندگی روزمره دچار تضاد شده است. این داستان شر ح سفر او به شهر ونیز است.
تریستان و تونیو کروگر
معروفترین رمان کوتاه توماس مان، دربارهی زندگی هنرمندی به نام تونیو کروگر از دوران مدرسه تا جوانی است. منتقدان این کتاب را مکمل دیگر اثر مان، مرگ در ونیز میدانند. تجربهی آفرینش و درک هنری بهعنوان یکی از مضمونهای اساسی در این اثر بازنمایی شده است.
رمانی از ولتر در نشر افق
کاندید یا خوشباوری
فرانسوا ماری آروئه ملقب به ولتر، نویسنده و اندیشمند قرن هجدهم فرانسه، از سردمداران عصر روشنگری و پایهگذاران فکری انقلاب کبیر این کشور است. این مدافع آزادی بیان و مدارای مذهبی، آثاری ارجمند درزمینهی تاریخ و ادبیات خلق كرده که کتاب کاندید یا خوشباوری از آثار ماندگار اوست.
رمانی از رولان بارت در نشر افق
پروست و من
این کتاب حاوی چند متن کوتاه از رولان بارت است دربارهی نویسندهی محبوبش مارسل پروست؛ انگار پدیدارشناسی بارت است با پروست به همراه دو مطلب در تحلیل ارتباط بین این متفکر قرن بیستم، به همراه مطالبی از مترجم. کتاب عکسی سهنفره است از سه نویسنده در دورهها و مکانهای مختلف.
نویسنده: ثمین نبیپور، تحریریهی نشر افق
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.